Stłuszczenie Wątroby Dieta. Co to jest stłuszczenie wątroby dieta?
Często słyszymy o chorobach serca, cukrzycy czy nadciśnieniu, jednak mało mówi się o chorobie, która dotyka coraz więcej osób – stłuszczeniu wątroby. Ta choroba może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, dlatego tak ważne jest zwrócenie uwagi na jej objawy oraz wprowadzenie odpowiedniej diety i stylu życia. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej stłuszczeniu wątroby dieta, dowiemy się czym jest ta dieta, jakie są jej zasady ogólne oraz jakie produkty warto spożywać lub unikać. Przygotowaliśmy również przykładowy jadłospis dla osoby z tą chorobą oraz zalecenia dotyczące aktywności fizycznej i stylu życia. Zapraszamy do lektury!
Najważniejsze wnioski:
- Stłuszczenie wątroby to choroba, która polega na gromadzeniu się tłuszczu w komórkach wątroby.
- Najczęstszymi przyczynami stłuszczenia wątroby są: nadużywanie alkoholu, otyłość, nieprawidłowa dieta oraz niewłaściwy tryb życia.
- Objawy stłuszczenia wątroby mogą być niespecyficzne lub całkowicie brak objawów.
- Stłuszczonej wątroby dieta to specjalny sposób odżywiania, który ma na celu zmniejszenie ilości tłuszczu gromadzącego się w wątrobie.
- Zasady ogólne diety dla stłuszczenia wątroby to: unikanie tłustych i smażonych potraw, ograniczenie spożycia cukru oraz alkoholu, zwiększenie ilości białka i błonnika w diecie.
- Produkty, które warto spożywać przy stłuszczeniu wątroby to: warzywa i owoce, ryby, orzechy, ziarna i nasiona, produkty pełnoziarniste.
- Produkty, które należy unikać przy stłuszczeniu wątroby to: fast foody, słodycze, napoje gazowane, tłuste mięsa i przetwory mięsne.
- Przykładowy jadłospis dla osoby z stłuszczeniem wątroby powinien zawierać trzy główne posiłki i dwa lub trzy przekąski, a kaloryczność powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb organizmu.
- Zalecenia dotyczące stylu życia i aktywności fizycznej przy stłuszczeniu wątroby to: regularna aktywność fizyczna, unikanie palenia papierosów i alkoholu oraz dbanie o odpowiedni sen.
Jakie są przyczyny stłuszczenia wątroby?
Stłuszczenie wątroby to choroba, która charakteryzuje się nadmiernym nagromadzeniem tłuszczu w komórkach wątroby. Choć przyczyny tej choroby mogą być różne, najczęściej stłuszczenie wątroby jest wynikiem złych nawyków żywieniowych i braku aktywności fizycznej.
Jednym z głównych czynników ryzyka stłuszczenia wątroby jest dieta bogata w tłuszcze i cukry prosty. Spożywanie dużej ilości fast foodów, słodyczy oraz alkoholu może prowadzić do nagromadzenia tłuszczu w wątrobie. Ponadto, niedobór białka, witamin oraz składników mineralnych może osłabić funkcje wątroby i przyczynić się do rozwoju choroby.
Innym ważnym czynnikiem ryzyka jest brak aktywności fizycznej. Osoby prowadzące siedzący tryb życia są bardziej narażone na stłuszczenie wątroby niż osoby aktywne fizycznie. Regularna aktywność fizyczna pomaga spalać tłuszcz i poprawia kondycję wątroby.
Warto również zwrócić uwagę na choroby współistniejące, takie jak otyłość czy cukrzyca. Osoby z tymi chorobami są bardziej narażone na stłuszczenie wątroby i powinny zwracać szczególną uwagę na swoją dietę oraz styl życia.
Podsumowując, głównymi przyczynami stłuszczenia wątroby są niezdrowa dieta, brak aktywności fizycznej oraz choroby współistniejące. Aby zmniejszyć ryzyko tej choroby warto stosować zdrowy styl życia, unikać fast foodów i słodyczy, a także regularnie uprawiać sport lub spacerować.
Objawy stłuszczenia wątroby
Stłuszczenie wątroby to choroba, która może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Jednak często objawy tej choroby są niewidoczne lub niepozorne, co utrudnia jej rozpoznanie. Dlatego tak ważne jest zwrócenie uwagi na potencjalne objawy stłuszczenia wątroby.
Objawy stłuszczenia wątroby mogą być różne dla każdej osoby, ale najczęściej występujące to:
1. Bóle brzucha – mogą być odczuwane w okolicach prawego podżebrza lub w górnym środkowym obszarze brzucha.
2. Nudności i wymioty – mogą występować po posiłkach lub podczas intensywnego wysiłku fizycznego.
3. Zmęczenie – osoby z stłuszczeniem wątroby często odczuwają zmęczenie, które może być spowodowane przez ciężką pracę wątroby.
4. Utrata masy ciała – osoby z tą chorobą często tracą na wadze bez zmiany stylu życia.
Jeśli doświadczasz któregokolwiek z tych objawów, warto skonsultować się z lekarzem. Wczesne wykrycie choroby i wprowadzenie odpowiedniej diety może pomóc w zapobieganiu poważniejszych komplikacji zdrowotnych.
Stłuszczonej wątroby dieta – co to jest?
Stłuszczenie wątroby dieta to specjalnie opracowany plan żywieniowy dla osób, u których zdiagnozowano stłuszczenie wątroby. Choroba ta polega na nagromadzeniu tłuszczu w komórkach wątroby, co może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak marskość wątroby czy nawet rak.
Podstawowym celem diety dla osób z tą chorobą jest zmniejszenie ilości tłuszczu gromadzącego się w wątrobie. Z tego powodu należy ograniczyć spożycie tłuszczów zwierzęcych oraz produktów wysoko przetworzonych i bogatych w cukry prostych. Zalecane są za to produkty bogate w białko, błonnik, a także witaminy i minerały.
Oto kilka zasad ogólnych, które warto przestrzegać na diecie stłuszczenia wątroby:
– Ogranicz spożycie tłuszczów do około 20-30% dziennego zapotrzebowania kalorycznego.
– Wybieraj produkty niskotłuszczowe, takie jak chude mięso, ryby, jaja, mleko i jego przetwory.
– Unikaj tłustych potraw, fast foodów oraz słodyczy, ciastek i innych produktów wysoko przetworzonych.
– Spożywaj produkty bogate w błonnik, takie jak owoce, warzywa i pełnoziarniste produkty zbożowe.
– Pij dużo wody i unikaj napojów gazowanych oraz alkoholu.
Przykładowy jadłospis dla osoby z stłuszczeniem wątroby może wyglądać następująco:
Śniadanie:
– Omlet z trzech jajek z dodatkiem pomidorów i szpinaku
– Kromka chleba pełnoziarnistego
– Grejpfrut
Drugie śniadanie:
– Jabłko
– Mała garść orzechów włoskich
Obiad:
– Sałatka z tuńczykiem (tuńczyk z puszki, pomidory, cebula, papryka)
– Ryż brązowy
– Sezonowe warzywa gotowane
Podwieczorek:
– Jogurt naturalny z dodatkiem owoców jagodowych
Kolacja:
– Filet z kurczaka grillowany
– Warzywa gotowane na parze (brokuły, marchew)
– Kromka chleba pełnoziarnistego
Oprócz odpowiedniej diety ważna jest również aktywność fizyczna oraz zmiana stylu życia. Zaleca się regularną aktywność fizyczną, taką jak spacery czy jazda na rowerze. Należy unikać palenia papierosów oraz picia alkoholu. W przypadku nadwagi lub otyłości warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem w celu opracowania indywidualnego planu odchudzania.
Pamiętaj, że dieta stłuszczenia wątroby może pomóc w poprawie stanu zdrowia, ale wymaga stałej dyscypliny i konsekwencji. Zmiany żywieniowe powinny być wprowadzane stopniowo i dostosowane do indywidualnych potrzeb organizmu.
Dieta dla stłuszczenia wątroby – zasady ogólne
Dieta dla stłuszczenia wątroby jest bardzo ważnym elementem leczenia tej choroby. Oprócz zmiany stylu życia, dieta stanowi kluczowy element w walce z chorobą. Zasady ogólne diety dla stłuszczenia wątroby to zmniejszenie spożycia tłuszczów i cukrów, a także zwiększenie ilości białka w diecie.
1. Ogranicz spożycie tłuszczów
Tłuszcze nasycone, znajdujące się w fast foodach, smażonych potrawach i słodyczach, są jednym z głównych powodów choroby stłuszczenia wątroby. Dlatego ważne jest ograniczenie ich spożycia i zastąpienie ich tłuszczami roślinnymi, takimi jak olej rzepakowy czy oliwa z oliwek.
2. Unikaj cukru
Spożywanie dużej ilości cukru prowadzi do zwiększonego ryzyka chorób metabolicznych, w tym stłuszczenia wątroby. Dlatego należy unikać słodyczy, napojów gazowanych oraz innych produktów zawierających dużą ilość cukru.
3. Wprowadź białko do diety
Białko jest niezbędne dla zdrowia organizmu i odgrywa kluczową rolę w procesie leczenia stłuszczenia wątroby. Dlatego należy wprowadzić do diety produkty bogate w białko, takie jak drób, ryby, jaja czy produkty mleczne.
4. Spożywaj owoce i warzywa
Owoce i warzywa to nie tylko źródło witamin i składników mineralnych, ale również błonnika pokarmowego, który pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi oraz zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby metaboliczne, takie jak stłuszczenie wątroby.
5. Unikaj alkoholu
Alkohol jest jednym z głównych czynników ryzyka stłuszczenia wątroby. Dlatego osoby chore na tę chorobę powinny całkowicie unikać alkoholu lub spożywać go tylko w bardzo małych ilościach.
Oprócz powyższych zasad ogólnych diety dla stłuszczenia wątroby, ważne jest również regularne spożywanie posiłków w równych odstępach czasu oraz unikanie jedzenia późnym wieczorem. Warto również pamiętać o odpowiedniej ilości spożywanych kalorii – dieta powinna być dostosowana do indywidualnych potrzeb organizmu.
Przykładowy jadłospis dla osoby chorej na stłuszczenie wątroby:
– Śniadanie: omlet z dwóch jajek i warzywami (np. papryka, cebula, szpinak), 1 kromka chleba pełnoziarnistego, 1 pomarańcza
– Drugie śniadanie: jogurt naturalny z owocami (np. truskawkami)
– Obiad: pierś z kurczaka pieczona z ziołami, ryż brązowy, sałatka z pomidora i ogórka
– Podwieczorek: kanapka ze szynką indyczą i warzywami (np. sałatą, ogórkiem), marchewki
– Kolacja: duszona ryba (np. łosoś) z warzywami (np. brokuły, marchew), 1 kromka chleba pełnoziarnistego
Ważne jest również regularne wykonywanie aktywności fizycznej oraz unikanie palenia papierosów. Dzięki temu można zmniejszyć ryzyko chorób metabolicznych i przyspieszyć proces leczenia stłuszczenia wątroby.
Produkty, które warto spożywać przy stłuszczeniu wątroby
Kiedy mamy do czynienia ze stłuszczeniem wątroby, warto zadbać o odpowiednią dietę, która pozwoli nam zahamować rozwój choroby oraz zapobiec poważnym problemom zdrowotnym. Oto lista produktów, które warto spożywać przy stłuszczeniu wątroby:
1. Warzywa i owoce – to podstawowy element diety w przypadku stłuszczenia wątroby. Zawierają one dużo błonnika, co pomaga w trawieniu pokarmu oraz chroni naszą wątrobę. Warto wybierać warzywa i owoce o niskiej zawartości cukru, takie jak brokuły, kalafior, szpinak, sałata, porzeczki czy jagody.
2. Tłuszcze roślinne – warto zastąpić tłuszcze zwierzęce roślinnymi. W diecie powinny znaleźć się oleje roślinne (np. oliwa z oliwek czy olej lniany), awokado czy orzechy.
3. Białko – warto spożywać produkty bogate w białko, takie jak ryby (łosoś, makrela), drób (indyk, kurczak) czy jaja. Białko pomaga w budowie mięśni oraz zwiększa uczucie sytości.
4. Produkty pełnoziarniste – dobrej jakości produkty pełnoziarniste zawierają błonnik oraz składniki odżywcze, które wspomagają pracę naszej wątroby. Warto wybierać produkty pełnoziarniste takie jak brązowy ryż, płatki owsiane czy chleb pełnoziarnisty.
5. Produkty niskotłuszczowe – warto zastąpić produkty wysokotłuszczowe ich niskotłuszczowymi odpowiednikami. Warto wybrać jogurty naturalne czy chude mięsa.
Podsumowując – dieta dla osób z stłuszczeniem wątroby powinna opierać się na produktach bogatych w błonnik, białko oraz tłuszcze roślinne. Zdrowa dieta powinna również być uboga w cukier i tłuszcze zwierzęce, a także zawierać niskotłuszczowe produkty mleczne oraz pełnoziarniste produkty zbożowe. Pamiętajmy jednak, że dieta to tylko jeden z elementów walki ze stłuszczeniem wątroby – równie ważne są aktywność fizyczna oraz zmiana stylu życia na bardziej aktywny i zdrowy.
Produkty, które należy unikać przy stłuszczeniu wątroby
Stłuszczenie wątroby dieta to bardzo ważny element w leczeniu tej choroby. Istnieje wiele produktów, które należy unikać, aby zminimalizować ryzyko dalszego pogorszenia funkcjonowania wątroby. Oto kilka z nich:
1. Tłuste mięso – takie jak wołowina, wieprzowina czy baranina. Zawierają one dużo nasyconych kwasów tłuszczowych, które są ciężkie do strawienia przez wątrobę i mogą prowadzić do gromadzenia się tłuszczu w jej tkance.
2. Fast foody – hamburgery, frytki, pizze i inne dania typu fast food zawierają dużo tłuszczów trans, które są bardzo szkodliwe dla zdrowia wątroby. Ich regularne spożywanie może prowadzić do uszkodzenia komórek wątrobowych.
3. Słodycze – ciasta, cukierki, napoje gazowane i inne słodkie przekąski zawierają dużo cukru, który jest przetwarzany przez wątrobę na tłuszcz. Zbyt duża ilość cukru w diecie może prowadzić do powstawania stłuszczenia w wątrobie.
4. Alkohol – alkohol to największy wrogiem zdrowia wątroby. Spożywanie go nadmiernie lub regularnie może prowadzić do chorób takich jak marskość wątroby czy zapalenie wątroby.
Należy pamiętać, że dieta dla stłuszczenia wątroby powinna być bogata w warzywa, owoce oraz białko pochodzenia roślinnego lub rybnego. Unikanie produktów wysoko przetworzonych i bogatych w tłuszcze nasycone jest kluczowe dla zachowania zdrowia wątroby.
Przykładowy jadłospis dla osoby z stłuszczeniem wątroby
Przykładowy jadłospis dla osoby z stłuszczeniem wątroby powinien składać się z produktów bogatych w białko oraz niskiej zawartości tłuszczu.
Oto przykładowy jadłospis dla osoby z tą chorobą:
Śniadanie:
– Omlet z trzech białek jajek, 1/2 szklanki szpinaku, 1/4 szklanki pomidorów i 1 łyżka sera feta
– 1 kromka chleba pełnoziarnistego
– Herbata zielona
Drugie śniadanie:
– Jabłko
Obiad:
– Kurczak grillowany (150g)
– 1/2 szklanki gotowanej brązowej ryżu
– Sałatka z pomidorów, ogórków i cebuli (1/2 szklanki)
– 1 łyżka oliwy z oliwek jako dressing
Podwieczorek:
– Twarożek półtłusty (100g)
– Marchewka pokrojona w słupki (1 sztuka)
Kolacja:
– Grillowany filet z łososia (150g)
– 1/2 szklanki gotowanych warzyw (brokuły, marchew, fasolka szparagowa)
Ważne jest, aby unikać produktów bogatych w tłuszcze nasycone, cukry proste oraz alkohol. Zaleca się spożywanie owoców, warzyw, pełnoziarnistych produktów zbożowych, chudego białka oraz zdrowych tłuszczów, takich jak oleje roślinne czy orzechy.
Pamiętaj o regularnym spożywaniu posiłków oraz unikaniu jedzenia pomiędzy nimi. W przypadku stłuszczenia wątroby ważna jest również aktywność fizyczna. Zaleca się co najmniej 30 minut umiarkowanego wysiłku fizycznego dziennie. To może być np. szybki spacer, jazda na rowerze czy pływanie.
Sumując, dieta dla osoby z stłuszczeniem wątroby powinna być oparta na produktach bogatych w białko i niskiej zawartości tłuszczu. Wprowadzenie regularnych posiłków oraz aktywności fizycznej może pomóc w leczeniu tej choroby.
Zalecenia dotyczące stylu życia i aktywności fizycznej przy stłuszczeniu wątroby
Stłuszczenie wątroby to choroba, która może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Właściwy styl życia i aktywność fizyczna są bardzo ważne w zapobieganiu i leczeniu tej choroby.
Oto kilka zaleceń dotyczących stylu życia i aktywności fizycznej, które mogą pomóc w walce ze stłuszczeniem wątroby:
1. Utrzymuj zdrową wagę: Stłuszczenie wątroby często wiąże się z nadwagą lub otyłością. Właściwa dieta i regularna aktywność fizyczna mogą pomóc w utrzymaniu zdrowej wagi.
2. Unikaj alkoholu: Alkohol jest głównym czynnikiem ryzyka stłuszczenia wątroby. Dlatego ważne jest, aby ograniczyć jego spożycie lub całkowicie zrezygnować z niego.
3. Unikaj przetworzonej żywności: Przetworzona żywność zawiera dużo tłuszczów i cukrów, co może prowadzić do stłuszczenia wątroby. Zamiast tego, wybieraj świeże produkty, takie jak owoce, warzywa i chude mięso.
4. Ćwicz regularnie: Regularna aktywność fizyczna może pomóc w utrzymaniu zdrowej wagi i zmniejszeniu ryzyka stłuszczenia wątroby. Staraj się ćwiczyć co najmniej 30 minut dziennie, np. chodząc na spacery, pływając lub uprawiając jogę.
5. Zmniejsz stres: Stres może prowadzić do wzrostu poziomu kortyzolu, który może przyczynić się do rozwoju stłuszczenia wątroby. Znajdź sposoby na zmniejszenie stresu, np. medytując lub praktykując jogę.
Pamiętaj, że zmiana stylu życia i aktywności fizycznej mogą pomóc w walce ze stłuszczeniem wątroby. Warto również skonsultować się z lekarzem i dietetykiem przed wprowadzeniem jakichkolwiek zmian w diecie lub aktywności fizycznej.
Podsumowanie
Podsumowując, stłuszczenie wątroby dieta jest niezwykle ważnym elementem leczenia tej choroby. Wprowadzenie odpowiedniej diety oraz stylu życia może pomóc w powstrzymaniu postępu choroby i poprawie stanu zdrowia pacjenta.
Podstawowe zasady diety w przypadku stłuszczenia wątroby to ograniczenie spożycia tłuszczów i cukrów prostej oraz zwiększenie ilości białka i błonnika w diecie. Warto również unikać alkoholu oraz przetworzonej żywności.
W diecie powinny znaleźć się produkty bogate w antyoksydanty, takie jak owoce i warzywa, a także tłuszcze roślinne, takie jak oliwa z oliwek czy orzechy. Z kolei należy ograniczyć spożycie mięsa czerwonego, produktów mlecznych o wysokiej zawartości tłuszczu oraz słodyczy.
Przykładowy jadłospis dla osoby z stłuszczeniem wątroby może wyglądać następująco:
– Śniadanie: owsianka z dodatkiem owoców i orzechów
– Drugie śniadanie: jogurt naturalny z dodatkiem owoców
– Obiad: grillowany kurczak lub ryba z warzywami na parze
– Podwieczorek: sałatka owocowa lub warzywna
– Kolacja: lekka zupa warzywna lub sałatka z grillowanym kurczakiem lub tuńczykiem.
Ważne jest także regularne spożywanie posiłków, unikanie jedzenia przed snem oraz regularna aktywność fizyczna. W przypadku stłuszczenia wątroby dieta jest równie ważna jak leczenie farmakologiczne, dlatego warto stosować się do zaleceń lekarza oraz dietetyka i prowadzić zdrowy styl życia.
FAQ
Czym jest stłuszczenie wątroby?
Stłuszczenie wątroby to choroba polegająca na nagromadzeniu się tłuszczu w komórkach wątroby. Może być spowodowane niewłaściwą dietą, nadwagą, brakiem aktywności fizycznej, a także nadużywaniem alkoholu.
Jakie są przyczyny stłuszczenia wątroby?
Przyczyny stłuszczenia wątroby mogą być różnorodne, ale najczęściej jest to spowodowane nadmiernym spożyciem alkoholu, otyłością, cukrzycą, zespołem metabolicznym i niezdrowym stylem życia.
Czy dieta ma wpływ na stłuszczenie wątroby?
Tak, dieta ma bardzo duży wpływ na stłuszczenie wątroby. Dieta powinna być bogata w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe i białka roślinne, a ograniczona w tłuszcze nasycone, cukry oraz alkohol. Wprowadzenie zdrowej diety i zmiana stylu życia może pomóc w leczeniu i zapobieganiu stłuszczeniu wątroby.
Jaka dieta jest najlepsza przy stłuszczeniu wątroby?
Najlepsza dieta przy stłuszczeniu wątroby to dieta o niskiej zawartości tłuszczu, bogata w białko i błonnik. Ważne jest unikanie jedzenia wysoko przetworzonego, fast foodów oraz słodkich napojów. W diecie powinny się znaleźć ryby, owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz chude mięso.
Co powinno się jeść, a czego unikać na diecie przy stłuszczeniu wątroby?
W diecie przy stłuszczeniu wątroby należy unikać tłustych i wysokoprzetworzonych produktów, takich jak fast-foody, słodycze, chipsy czy masło. Zaleca się spożywanie produktów bogatych w błonnik, takich jak owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz niskotłuszczowych białek, takich jak kurczak, indyk czy ryby.
Czy suplementy diety mogą pomóc w leczeniu stłuszczenia wątroby?
Tak, niektóre suplementy diety mogą pomóc w leczeniu stłuszczenia wątroby. Jednym z takich suplementów jest kwercetyna, która ma właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne, co może pomóc w ochronie wątroby przed uszkodzeniem. Innym składnikiem, który może być przydatny, jest omega-3, który zmniejsza stan zapalny i może pomóc w obniżeniu poziomu tłuszczu w wątrobie.
Ile trwa dieta w przypadku stłuszczenia wątroby?
Dieta w przypadku stłuszczenia wątroby nie ma ściśle określonego czasu trwania. Zwykle trwa kilka miesięcy do roku, w zależności od stopnia zaawansowania choroby i indywidualnych potrzeb pacjenta. Najważniejsze jest regularne stosowanie zaleconych przez lekarza zasad żywieniowych oraz kontrola poziomu cukru i tłuszczu we krwi.
Czy można pić alkohol na diecie przy stłuszczeniu wątroby?
Nie, alkohol jest szkodliwy dla zdrowia wątroby i może pogorszyć stan stłuszczenia. W przypadku stłuszczenia wątroby dieta powinna być wolna od alkoholu.
Czy dieta przy stłuszczeniu wątroby może pomóc w pozbyciu się nadwagi?
Tak, dieta przy stłuszczeniu wątroby może pomóc w pozbyciu się nadwagi. Nadwaga jest jednym z głównych czynników ryzyka rozwoju stłuszczenia wątroby. Dieta oparta na zbilansowanej diecie, ograniczeniu spożycia cukru i tłuszczów oraz regularnej aktywności fizycznej mogą pomóc w utracie wagi i poprawie stanu zdrowia wątroby. Pamiętaj jednak, że przed rozpoczęciem jakiejkolwiek diety należy skonsultować się z lekarzem.
Czy dieta przy stłuszczeniu wątroby jest trudna do stosowania?
Dieta przy stłuszczeniu wątroby może być wymagająca, ale niekoniecznie trudna do stosowania. Kluczem do sukcesu jest unikanie żywności wysokotłuszczowej i bogatej w cukier oraz zwiększenie spożycia białka i warzyw. Ważne jest również kontrolowanie ilości spożywanych kalorii oraz regularne ćwiczenia fizyczne.